De themabijeenkomsten worden gehouden op de eerste WOENSDAG van de maand in de Ark van Oost, Cipresstraat 154 in 6523 HR Nijmegen-Oost.
Deze is bereikbaar met bus 8, halte Broerdijk.

De bijeenkomsten zijn van 14.00-16.00 uur met een uitloop naar 16.30 uur.

Voor de themabijeenkomsten vragen wij géén entree en u hoeft u niet van tevoren op te geven.
Voor een cursus vragen wij een bijdrage in de kosten.



De bijeenkomsten vanaf september tot en met december 2023.


"Welke ondersteuning is er in de thuissituatie bij dementie?"


Op 4 oktober 2023 geven Meta Bakker en Bernadette van de Brink een lezing met als titel “Welke ondersteuning is er in de thuissituatie bij dementie?”


Meta Bakker schrijft hierover het volgende:

De kans dat u zelf dementie krijgt is 1 op 5.
Het is vrijwel zeker dat u in uw leven te maken krijgt met dementie van een dierbare.
Wie te maken krijgt met dementie staat er bijna nooit alleen voor. Je partner, kinderen, kleinkinderen, buren en vrienden kunnen mantelzorger zijn.
Ze hebben dan allemaal te maken met dementie.


     


Wat betekent dit voor u als mantelzorger?


Tijdens een huisbezoek vertelde mevrouw A. : “Ineens besefte ik, toen Jan de diagnose dementie kreeg, dat ik niet alleen partner ben maar ook mantelzorger.
Wat zijn de do’s en don'ts in het omgaan met iemand met dementie?
Hoe kunnen we voorkomen dat de mantelzorger overbelast raakt? Je hebt immers 24/7 “dienst!"
Wat betekent deze rolverandering voor de relatie?


     


Meta Bakker en Bernadette van de Brink zijn twee ervaren casemanagers dementie, zij komen u deze middag informeren over de mogelijkheden van ondersteuning in de thuissituatie.



"Natuurontwikkeling in de Gelderse Poort."


Op 1 november 2023 geeft Fokke Erhart een lezing met als titel “Natuurontwikkeling in de Gelderse Poort.”


     


De afgelopen 100 jaar zijn in Nederland vele planten- en diersoorten verdwenen. Dit is gebeurd ondanks de inzet van een groeiend aantal natuurbeheerders met steeds grotere budgetten en een stijgend maatschappelijk draagvlak voor het behoud van biodiversiteit.

Begin jaren negentig hebben een aantal vooruitstrevende geesten een totaal andere aanpak bedacht. Onder het motto ‘aanval is de beste verdediging’ is sindsdien in de Gelderse Poort meer dan 1500 hectare landbouwgrond aangekocht.
Na inrichtingsmaatregelen, zoals ontgrondingen en de herintroductie van grote grazers, heeft de natuur de gelegenheid gekregen om tot ontwikkeling te komen. Tijdens de lezing wordt uitgebreid stil gestaan bij de resultaten van dit natuurontwikkelingsproject.


Natuurfotograaf Fokko Erhart is van 1995 tot 2020 werkzaam geweest voor ARK Rewilding en FREE Nature als beheerder van de paarden en runderen in de Gelderse Poort.

Hieronder treffen jullie vier van zijn prachtige foto's aan.


     


     


©wildernisfoto



"Verborgen verhalen in de Schilderkunst."


Op 6 december 2023 verzorgt Ruud Augustus een lezing met als titel “Verborgen verhalen in de Schilderkunst.”



Hoe herken je klassieke mythes en legenden? Bijbelse motieven, heiligen en andere veelgebruikte symbolen in de kunstgeschiedenis?

Veel thema’s komen vaak terug in schilderijen en door de meest bekende symbolen te kennen zie je sneller waar de voorstelling over gaat. Je leert op een andere manier naar kunst te kijken. Mijn lerares meubelkunst zei altijd: ’Je ziet wat je weet’. Als je symbolen herkent kun je een schilderij dus beter lezen en begrijpen. Er is geen voorkennis nodig.


           


Ron Augustus geeft al zo’n 15 jaar cursussen en lezingen op het gebied van kunst- en wetenschapsgeschiedenis.
Zijn moeder had een antiekzaak in Nijmegen, zijn vader was docent.
Ron werkt bij een grote coöperatie voor hoger onderwijs en wetenschap en woont in de Betuwe met zijn vrouw en twee kinderen.


     


Meer achtergrond van zijn cursussen kun je vinden op kunstverhalen.
In het najaar 2023 geeft hij een cursus hedendaagse kunst in cultuurhuis de Lindenberg in Nijmegen.


           




Terugblik op de bijeenkomsten van januari tot en met december 2023


"Van folklore tot complottheorie."


Op 1 februari 2023 gaf Ellen Hijmans voor 60 vrouwen een boeiende leerzame lezing met als titel “Van folklore tot complottheorie.”


     


Verhalen wijden mensen in, in de cultuur. Urban legends zijn stadslegenden met soms een kern van waarheid. Ze verspreiden zich steeds in een andere vorm over Europa. Ze kunnen een waarschuwing bevatten, die maakt dat zelfs politie en journalisten ze doorgeven.
Soms zijn er verhalen over bevolkingsgroepen, waardoor mensen tegenover elkaar komen te staan. In onzekere tijden zien we de opkomst van complottheorieën: verhalen over samenzweringen van elites die in het geheim de wereld zouden regeren. Complotdenkers zijn gewone mensen van professoren tot arbeiders, die zich miskend, bedreigd, bezorgd of boos voelen. Op internet vinden ze informatie die hun mening versterkt. Ze richten zich tegen eigen leiders en democratische instituties.

           


De basis van een democratie zijn goed geïnformeerde burgers. Mediawijsheid is belangrijk. Dit is weten hoe de media werken, weten wat internettrollen zijn, nagaan of feiten getoetst zijn en of hoor en wederhoor heeft plaatsgevonden. Onder andere journalisten, publieke omroep en onderwijs zijn belangrijk bij het geven van onpartijdige en objectieve informatie. Er waren veel vragen die door Ellen goed beantwoord werden.

Ellen Hijmans is socioloog, zij werkte tot aan haar pensioen in 2016 bij de vakgroep Communicatiewetenschap van de Radboud Universiteit. Zij deed onderzoek naar de relatie tussen media en cultuur.



           



"Moeten vrouwen altijd naakt zijn om in een museum te hangen?"


Op 1 maart 2023, in aanloop naar de Internationale Vrouwendag, gaf Marie Jose Eijkemans een lezing met als titel “Moeten vrouwen altijd naakt zijn om in een museum te hangen?”


                 


Marie Jose deed dit aan de hand van het boek van Christiane Struyven met dezelfde titel.
Gesproken werd over het ‘glazen plafond’ in de kunstgeschiedenis: Tot ongeveer 1970 waren belangrijke mensen in de kunstwereld vooral mannen. Vrouwen waren handelingsonbekwaam. Mannen konden zich niet voorstellen dat vrouwen goed konden tekenen en schilderen. Met die blik keken ze naar kunstwerken

.

                 



Marie José toonde een schilderij van Rosa Bonheur. Mannen geloofden niet dat het door een vrouw gemaakt was.
Vrouwen die desondanks bekend werden waren dochters, vrouwen of minnaressen van bekende kunstenaars. Denk aan Camille Claudel. Haar beelden werden getoond onder de naam van Auguste Rodin.

Men ging op zoek naar vrouwelijke voorbeeldfiguren naar aanleiding van een essay in 1971 van Linda Nochlin, een Amerikaanse kunsthistorica.
Marie José liet veel kunstwerken zien gemaakt door vrouwen.



           



In aanloop naar internationale vrouwendag en omdat wij 35 jaar bestaan, sloten wij af met een feestelijk samenzijn onder het genot van een hapje en een drankje.
De 84 bezoeksters waren enorm enthousiast over de middag.



"Wat zou ik als rechter beslissen?"


Op 5 april 2023 gaf Ton Willemsen een lezing met als titel “Wat zou ik als rechter beslissen?”


     


Ton was 25 jaar officier van justitie en tot voor kort advocaat-generaal. Zo heet de vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie bij het Gerechtshof.
Hij gaf juridische informatie aan de hand van drie waargebeurde rechtszaken die in zwaarte opliepen.


     


Bij de eerste zaak was iemand betrapt bij een alcoholcontrole. Twee “rechters” uit het publiek kregen een toga aan en werden verzocht om een gemotiveerde uitspraak te doen.
Terwijl zij zich beraadden, overlegden de vrouwen in de zaal over een straf.
Na de uitspraak werden vrouwen die een lagere of hogere straf gaven, verzocht dit toe te lichten. Vervolgens vertelde Ton wat het oordeel was geweest.


           


Wij kregen een beeld van dilemma’s en afwegingen in de rechtbank en van veranderingen in het strafrecht in de loop van de tijd.

Verder stond hij stil bij wat je kunt doen, als je na aangifte hoort dat geen gevolg wordt gegeven aan je zaak.



Er waren 47 vrouwen die druk overlegden en na afloop aangaven dat ze het een erg nuttige middag vonden en er was veel waardering voor de ludieke manier in de vorm van een rechtszitting.



"Ouderenmishandeling, je ziet het pas als je het gelooft."


Op 3 mei 2023 verzorgde Hiske Jaspers een themabijeenkomst met als titel “Ouderenmishandeling, je ziet het pas als je het gelooft.”



Hiske werkt bij Veilig Thuis, het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling.
Ze is voorzitter van Landelijk Platform Bestrijding Ouderenmishandeling en projectleider Ouderenmishandeling Gelderland Zuid.


           


Eén op twintig ouderen vanaf 65 jaar, krijgt ooit met ouderenmishandeling te maken. Eén op tien mantelzorgers is overbelast, wat kan leiden tot ouderenmishandeling.
Melden bij Veilig Thuis kan anoniem. Men controleert anoniem wie belt, om pestmeldingen te voorkomen. De melder beslist over de melding. De wens van de oudere is het uitgangspunt.


           


Veilig Thuis mag zonder toestemming informatie vragen bij politie, sociaal wijkteam, banken, etc. Ze mogen geen meldingen uit zorginstellingen aannemen. De inspectie gaat daarover.

Er is financiële mishandeling, maar ook schreeuwen, slaan, post achterhouden, verkeerde medicijnen geven, geen boodschappen doen, seksueel misbruik, vastbinden of opsluiten. Met name dit laatste gebeurt vaak uit liefde, omdat men iemand niet alleen kan laten.

Overbelaste mantelzorgers zijn ook slachtoffer die hulp nodig hebben. Ze kunnen o.a. terecht bij Mantelzorg Nijmegen, de ouderenadviseur van “Sterker”, de WMO-consulent van de gemeente, of een financieel expert in de wijk.

Er waren 39 vrouwen die veel vragen stelden en erg enthousiast waren.



"Excursie naar de rioolwaterzuivering."


Op 7 juni 2023 gingen we naar"de rioolwaterzuivering.”

     


De rioolwaterzuivering behoort tot het Waterschap Rivierenland in Weurt.
Piet Broekhorst en Marius van Herpen vertelden met behulp van foto’s over de taken van het waterschap en de werking van de waterzuivering. De 21 waterschappen, waarvan het eerste al vanaf 1255, zorgen voor het grondwaterpeil, dijkbewaking en zuivering van afvalwater. De grondwaterstand wordt geregeld door middel van stuwen, die steeds visvriendelijker werken.
Wij kregen uitleg over de opbouw van dijken en zagen beelden van het hoogwater in 1995 toen 250.000 mensen geëvacueerd werden.


           


De waterzuivering is gebouwd in 1982. Net als nu loosde men vóór die tijd het afvalwater in de Waal, maar dan ongezuiverd. Bij het zuiveren wordt gebruik gemaakt van dezelfde bacteriën die vroeger het water in de sloten schoon maakten. Als ze voldoende zuurstof krijgen kunnen ze de organische stoffen in het afvalwater aan zich binden. Om stankoverlast te voorkomen wordt de lucht weggezogen en met bacteriën door lava-filters geblazen. In 2 groepen bekeken we de waterzuivering. Een indrukwekkend geheel!

           


Er waren 26 vrouwen die nieuwsgierig, enthousiast en onder de indruk waren van hoe alles werkt en lovend over de uitleg van de rondleiders.



"Notariële zaken."


Op 6 september 2023 gaf Ruud van Gerven, oud notaris een lezing met als titel “Notariële zaken.”

Deze lezing werd bezocht door 105 vrouwen. Allerlei notariële zaken passeerden de revue, zoals (levens-)testamenten, schenkingen, erfenissen en de daarmee samenhangende belastingen. Zijn uitleg was duidelijk en vol humor.


                 


Er is erfrecht zónder en mét testament.

Zonder testament zijn de erfgenamen:
groep 1: echtgenoot en kinderen,
groep 2: ouders, broers en zussen,
groep 3: grootouders,
groep 4: overgrootouders en anderen.

De regelingen voor gehuwden en geregistreerd partners zijn gelijk, voor samenwoners niet. Ook niet als er een samenlevingsovereenkomst is. Als men als samenwoners het anders wil regelen, is een testament nodig.

           


Als gehuwden niets regelen gaat bij overlijden alles naar de langstlevende en de kinderen. De langstlevende partner moet de erfbelasting voor de kinderen voorschieten. Het erfdeel van de kinderen hoeft niet in stand gehouden te worden.
Als gehuwden zonder kinderen geen testament maken en de langstlevende komt te overlijden, gaat alles naar de familie van de langstlevende.


           


In een levenstestament wijs je iemand aan die jouw belangen gaat behartigen als jij daartoe niet meer in staat ben. Als voorwaarde kan opgenomen worden, dat een arts dat moet vaststellen. Het levenstestament wordt ingeschreven in het Centraal Levenstestament Register (CLTR).


Voor vragen over notariële kwesties kunt u kosteloos zonder afspraak terecht op het inloopspreekuur van kantoor Hoge van Gerwen op dinsdag tussen 11.00 – 12.00 uur.





Terugblik op de bijeenkomsten van 2022

"Het brede gezicht van de bibliotheek van nu: meer dan alleen boeken lenen”


Op 11 mei 2022 verzorgde Monique de Koning een themabijenkomst met als titel “Het brede gezicht van de bibliotheek van nu: meer dan alleen boeken lenen”.


Zij vertelde daarover het volgende:

"Bibliotheek Gelderland Zuid bestaat uit de teams klantadvies, educatie en programmering. Ze bedienen 27 vestigingen in 6 gemeentes. Er werken zo’n 500 vrijwilligers. Klantadvies is gericht op de locaties. Op alle vestigingen is wifi. U kunt er komen werken, studeren, de aanwezige kranten, tijdschriften of boeken lezen, iets kopiëren of printen.
Alleen als u een boek mee wilt nemen is een lidmaatschap nodig.

           


Team educatie werkt met scholen en instellingen. Projecten zijn onder andere de “Voorleesexpres” die zich richt op kinderen van 2 tot 6 jaar. Vrijwilligers komen bij 80 gezinnen in Nijmegen en 25 in de regio om voor te lezen.
“Scoor een boek” is een project in samenwerking met NEC. Andere projecten zijn de filmpjes van “De biebboys” en “Lezen met sterren”.
Team programmering richt zich op de basisvaardigheden taal en digitaal. Voorbeelden: “Klik en Tik” kennismaken met de computer, “Informatiepunt digitale overheid”, “Taalcafé” om Nederlands praten te oefenen.

           


Verder richt programmering zich op cultuur en literatuur zoals het ondersteunen van leeskringen, ‘Boekenproeverij’, literaire lezingen, Harry Potter event, Bob Popcorn, ‘Stoere mannen, sterke verhalen’.
Partners waarmee de bibliotheek kennis kan samenvoegen zijn onder andere alle scholen, boekhandels, sociale en culturele instellingen."

35 Vrouwen bezochten deze boeiende middag.



           


Alle foto's werden gevonden op google met als zoekwoorden "bibliotheek Gelderland Zuid".



"Excursie naar de Cenakelkerk en de begraafplaats Heiliglandstichting".


Op 1 juni gingen 36 vrouwen op excursie naar de Cenakelkerk en de begraafplaats Heiliglandstichting.
Deze zijn ontstaan uit de emancipatie van de katholieken. Nederland was vanaf de vierde eeuw na Christus een katholiek land. In de zestiende eeuw waren in heel Europa oorlogen tussen katholiek en ‘protestants’. In de Nederlanden werden de katholieke Spanjaarden verslagen en werd het calvinisme de belangrijkste religieuze stroming.
De katholieke eredienst werd verboden en katholieken konden geen hoge openbare functies bekleden. Pas door de Franse Revolutie (1789) werd in Nederland ‘vrijheid van religie’ in de grondwet opgenomen, waardoor katholieken gelijke rechten kregen. In 1853 zetten ze een grote stap door Nederland weer in Bisdommen te verdelen en overal nieuwe kerkgebouwen neer te zetten.



     


           



Geïnspireerd door een pelgrimsreis naar het Midden-Oosten maakten architect Jan Stuyt en kunstenaar Piet Gerrits aan het begin van de 20ste eeuw in opdracht van priester Arnold Suijs dit rooms-katholieke totaalkunstwerk.
Ze wilden een soort Palestina maken in Nederland, zodat katholieke pelgrims dat konden bekijken.
Het begraafpark als geheel is één groot kunstwerk waarbij elke boom en elk graf met zorg is gedrapeerd in het landschap.
In de kerk zijn alle wanden voorzien van prachtige schilderingen en glinsterende mozaïek die bijbelse verhalen vertellen. De rijkdom aan kleuren is overweldigend.
Dit alles, samen met de goede uitleg, maakte veel indruk. De vrouwen waren enthousiast.

           


Voor verdere informatie zie de volgende websites:
- de begraafplaats;.
- de kerk.



"Euthanasie, een waardig levenseinde?”



Op 7 september 2022 verzorgden André Haverkort en Ans Bouwhuis een themabijenkomst met als titel “Euthanasie, een waardig levenseinde?”.


     


Ans vertelde indrukwekkend en ontroerend over het euthanasieproces van Willem, haar man, die op 30 januari 2017 overleed na euthanasie. Daarna vertelde André over de medische en wettelijke aspecten.
Euthanasie is levensbeëindigend handelen door een arts, op verzoek van de patiënt met als doel een einde te maken aan uitzichtloos en ondraaglijk lijden.
Het verzoek van de patiënt moet vrijwillig en weloverwogen zijn. Uitzichtloos lijden betekent dat geen behandeling meer mogelijk is. Ondraaglijk lijden kan voor iedereen anders zijn. Voor iemand die altijd met de handen gewerkt heeft, kan het ondraaglijk zijn, als dit niet meer kan, terwijl iemand anders nog plezier heeft in luisteren naar muziek of lezen.

Als een behandelend arts geen euthanasie kan of wil doen, is hij verplicht de patiënt te verwijzen naar een collega, bijvoorbeeld naar het Expertisecentrum Euthanasie.
Eén van de zorgvuldigheidseisen bij euthanasie is dat de behandelend arts tenminste één andere onafhankelijke arts raadpleegt, de SCEN-arts. Deze heeft een gesprek met de behandelaar, bestudeert het dossier, bezoekt de patiënt en stuurt een rapport naar de behandelend arts.


     


Na de euthanasie doet de arts mededeling van een niet-natuurlijke dood aan de gemeentelijke lijkschouwer en maakt het verslag met betrekking tot de zorgvuldigheidseisen compleet.
De lijkschouwer onderzoekt de doodsoorzaak, neemt kennis van de stukken van de arts en SCEN-arts, belt de officier van justitie en zendt alle stukken aan de Regionale Toetsingscommissie Euthanasie. Deze beoordeelt of de arts aan alle zorgvuldigheidseisen heeft voldaan.

Het was een leerzame middag. De vele vragen van de 69 vrouwen, die de lezing bezochten, maakten duidelijk dat dit onderwerp erg leeft.



"Bewegen in Nijmegen."


Op 5 oktober 2022 verzorgden Coen Merkx en Judie van Schaijk een themabijenkomst met als titel “Bewegen in Nijmegen”.


     


Nijmegen is verdeeld in 5 gebieden met o.a. een buurtsportcoach. Coen is dit in Nijmegen Oost en Susanne is buurtsportcoach Volwassenen en Senioren.
De informatie werd afgewisseld met oefeningen, wat de 25 aanwezige vrouwen erg aansprak.
De beweegnorm voor ouderen is minimaal 150 minuten per week matig of zwaar intensief bewegen, verspreid over meerdere dagen. Dit is ongeveer 20 minuten per dag. Belangrijk is dit aaneensluitend te doen en minstens 2 keer per week in te vullen met bot- en spierversterkende oefeningen, gecombineerd met balansoefeningen om valrisico’s te verminderen. Overigens, huishoudelijk werk en tuinieren vallen ook onder bewegen.


     


De risico’s van inactiviteit zijn groot: overgewicht, verminderde eetlust, gewichtsverlies, ondervoeding, obstipatie en trombose, aandoeningen van het bewegingsapparaat, valrisico’s. En of dit nog niet genoeg is: chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, COPD, diabetes type II, dementie en Parkinson.
Met name de gevolgen van vallen kunnen bij ouderen enorm zijn. Let op om niet te vallen bij het omhoogkomen na het bukken en bij het gebruik van medicijnen. Zie www.veiligheid.nl/valpreventie. Bij de huisarts of de fysiotherapeut kunt u vragen naar een cursus valpreventie.

     


Wilt u bewegen maar u weet niet waar, dan kunt u per mail een afspraak maken met Coen: Coen Merkx.

Nog een bruikbare website: beweegstimulering voor ouderen.



"Nijmegen: een tweeluik."


Op 2 november 2022 was Henk Rullmann, die jarenlang bij het Stadsarchief werkte, onze spreker over Nijmegen in woord en beeld



     



Hij nam ons mee langs bijzondere plekjes aan de hand van foto’s, zoals de gekleurde ruiten op de 2e en 3e verdieping van de bibliotheek aan de Mariënburg, die de achterkant van boeken voorstellen.
Bij het Regionaal Archief ernaast beelden de ruitjes in de ramen, de kaartenbakken uit.
Gaan we van daaruit naar de Marikenstraat dan zien wij een stoere rechterkant, ontworpen door Vera Yanovshtchinsky. Hij loopt in een lichte bocht waardoor je de laatste winkels niet kunt zien, dit om mensen nieuwsgierig te maken. De zachte linkerkant met baksteendecoraties werd ontworpen door Joris Molenaar.

           



Zo waren er nog tal van andere plekken die hij ons liet zien.
Daarnaast sprak hij over helden uit de Nijmeegse geschiedenis, zoals Titus Brandsma die al lang voor de oorlog streed tegen de Jodenvervolging en het Nationaal Socialisme. Of Johannes van Duuren, opzichter in het ‘dolhuis’, die de harde en onmenselijke verpleging van de krankzinnigen veel humaner maakte.

     



Ook wees hij ons op kunstwerken en literaire bakens in de stad.
Als afsluiting zong hij samen met Ans Bouwhuis het lied: “ik ben niet van hier”, waarbij de 38 aanwezige vrouwen het refrein konden meezingen.

Henk liet ons deze middag met veel humor opnieuw kijken naar Nijmegen en zijn bewoners.


Kijk voor informatie op:

- alles over beelden in de stad.
- alles over de literaire bakens.


     



"Kerstmis."


Op 7 december 2022 verzorgde Bert Velthuis, een themabijeenkomst over “Kerstmis.”




Bert is kunsthistoricus.
Veel informatie komt uit de apocriefe geschriften. De kerk wijst deze af.
De apocriefen zeggen dat Maria uit armoede als baby naar de tempel werd gebracht. Als ze met 12 jaar menstrueert wordt ze weggestuurd. Uit de mannen die naar de tempel kwamen werd Jozef gekozen om met Maria te trouwen.

6 Januari is de eerste datum die beschreven wordt als de geboortedatum van Christus. 25 December is de geboortedatum van veel Romeinse, Griekse en Perzische goden. Ook wordt het vanaf dan weer langer licht. Een Romeinse keizer besluit deze feestdag samen te voegen met de geboorte van Christus, de koning van de Joodse en de heidense gemeenschappen.


           


In het westen beschouwt men Maria als maagd, in het orthodoxe oosten als moeder van God. Dit verschil is te zien in de vele foto’s van schilderijen en beelden die Bert gebruikt om het kerstverhaal te vertellen. Hij deed dit boeiend en met humor.

41 Vrouwen bezochten deze middag.